Nieuws

''Werkzoekenden opleiden door de werkgevers meer te betrekken'' - Khadija Zamouri




BRUSSEL - 16/11/2022 - In de commissie Tewerkstelling werd er gediscussieerd over de activering en controle van werkzoekenden. Hieronder kan u Khadija haar inbreng terugvinden.

De vraag naar de activering en controle van werkzoekenden is terecht. Als Actiris vandaag de werkwijze van voor de coronacrisis nog niet kan hervatten, wanneer dan wel? 

Ondertussen telt het Brussels Gewest veel werklozen, terwijl bedrijven op zoek zijn naar werknemers. Daarnaast is er sprake van een groot aantal knelpuntberoepen. Werkzoekenden kunnen echter niet zomaar voor onverschillig welke job worden ingeschakeld. Kan het gewest niet nog meer inzetten op opleiding? Maatregelen die in Vlaanderen al worden toegepast, zoals de jobbonus, kunnen interessant zijn om het verschil tussen uitkering en loon te vergroten. Op die manier kan het gewest de impuls om te werken bestendigen. Die impuls is in Brussel immers niet meer of veel te weinig aanwezig. Meer nog: werknemers die in Brussel wonen, maar in Vlaanderen werken, hebben geen recht op de bonus. Dergelijke verschillen stimuleren werklozen niet om over de gewestgrenzen heen op te zoek te gaan naar werk. 

Misschien wordt het tijd om de maatregelen opnieuw te evalueren en te bekijken of het met andere maatregelen mogelijk is om meer werklozen te activeren. Dat zou bijvoorbeeld kunnen door bepaalde premies of toeslagen anders te verdelen. Het gewest moet meer inzetten op activering. Wortel en stok vormen daarbij de klassieke middelen, maar werkzoekenden moeten ook in staat zijn om het werk dat hun wordt aangeboden, uit te voeren. Momenteel sluiten vraag en aanbod op dat vlak echter slecht op elkaar aan. Er zijn veel laaggeschoolde werkzoekenden en veel jobs voor hoogopgeleiden. Dat probleem moet u wegwerken, wat een zeer grote uitdaging vormt. Het is echter mogelijk wanneer u nog meer inzet op opleiding, begeleiding en werkervaring, maar op een andere manier dan degene die u tot nu toe hanteerde. 

Via opleiding krijgen werkzoekenden belangrijke vaardigheden mee, die de samenleving nodig heeft. Dat is niet alleen interessant voor de bedrijven die hen nodig hebben, maar ook voor de werkzoekenden. Zij krijgen er immers een veel beter, toekomstgericht profiel door. Om dat echt te bewerkstelligen, heb je nood aan expertise en die hebben Actiris en Bruxelles Formation zelf niet. Dat hoeft ook niet. Andere partners op het terrein kunnen meewerken. Daarom herhaal ik mijn verzoek om de werkgevers en de federaties meer te betrekken bij het opleidingstraject. Ze vormen het doelpubliek van Actiris. 

Ik verwacht meer openheid van Actiris, door bijvoorbeeld in te zetten op korte uitzendarbeid om werkzoekenden ervaring te laten opdoen. Mijn zoon heeft bijvoorbeeld een vast contract gekregen na een tijdelijke opdracht als uitzendkracht. Waarom zou dat voor andere mensen niet lukken? Daar is niets mis mee. Op die manier kan een uitzendkracht hetzelfde niveau bereiken als een vast personeelslid, met soortgelijke voordelen. Ook in het digitaliseren van het activeringsproces kunnen er nog winsten worden geboekt op het vlak van snelheid, zekerheid en communicatie. 

Wanneer zal het activeringsbeleid van 2019 worden hervat? Bent u dat beleid op een of andere manier aan het versterken, niet alleen via sancties en beloningen, maar ook door het gericht inzetten van meer middelen voor de opleidingen? Wordt er daarvoor meer samengewerkt met de werkgevers? 


Na de repliek van de minister neemt Khadija nog kort het woord: Actiris en u erkennen de mismatch tussen werkzoekenden en werkgevers. Actiris heeft in principe twee klanten: werkzoekenden en werkgevers, en dat zijn twee verschillende uitdagingen. Het is een probleem dat de fout vaak eenzijdig bij de werkgever wordt gelegd. We moeten achterhalen hoe we dat kunnen oplossen. 
Het is niet alleen de fout van de een of de ander. De realiteit is dat kmo's geen personeel meer vinden. Ze kunnen niemand aannemen want het verschil tussen werken en thuisblijven is veel te klein, maar dat weet u ook.

Als je bijvoorbeeld kinderopvang moet betalen, kun je vaak beter thuisblijven dan te gaan werken. Dat is een heel groot probleem. Het gaat om een federale materie, maar we moeten dat proces durven evalueren
In de vorige regeerperiode hebben we met een VGC-commissie Nederland bezocht. Langdurig werkzoekenden moeten daar minimum tien uur per week gemeenschapsdienst doen. Ze mogen zelf kiezen bij welke instelling ze dat doen. Er zijn uitzonderingen voor bijvoorbeeld mensen met kinderen jonger dan drie jaar. We moeten overwegen hoe we een gelijkaardige maatregel kunnen invoeren. 

U wilt ook de competenties van de werkzoekenden onderzoeken, minister. De werkzoekenden krijgen veel uitnodigingen van Actiris, maar ze hebben zelf heel veel vragen over de competenties van de consulenten. Jammer genoeg zijn die soms niet in staat om te antwoorden op hun vragen. We moeten het gebrek aan interne kennis bij Actiris onder ogen zien en mogen niet terugdeinzen voor samenwerking met privébedrijven.

Bestraffen om te bestraffen helpt ons niet vooruit. Mensen moeten gelukkig kunnen worden en vooruitgaan in het leven, maar Actiris is te inschikkelijk. Als werkzoekenden in Brussel hun aangetekende brief met een uitnodiging voor een gesprek niet ophalen, neemt Actiris misschien juridische maatregelen, maar in Vlaanderen worden uitnodigingen voor een gesprek inmiddels digitaal verstuurd, zodat het excuus van de brief die in de brievenbus van de buren is beland, niet meer opgaat. 

"17% van de werkzoekenden bij Actiris heeft geen e-mailadres." - Clerfayt, minister van Tewerkstelling

Khadija: Dat is veel. Ook dat is dus nog een werkpunt. Ik hamer nogmaals op samenwerking met externe partners, want Actiris heeft niet alle kennis in huis. 

http://weblex.irisnet.be/data/crb/biq/2022-23/00035/images.pdf