Brussel - 26-09-2023 | Khadija Zamouri: "Deze ordonnantie zet een positieve en grote stap naar een betere bescherming van de huishoudhulpen. De sector van huishoudhulp werkt bijzonder goed in onze stad, veel gezinnen maken er gebruik van om hun eigen werklast te verminderen. De sociale rechten mogen daarbij niet uit het oog worden verloren. Dat was initieel ook een van de grootste argumenten van het hele systeem. De sector sleurt nog altijd haar paternalistisch verleden met zich mee. Zoiets los je niet in 1-2-3 op. Door onder andere de rechten en plichten van de verschillende partners klaar en duidelijk te stellen, kunnen we hier meer en meer komaf mee maken. We zijn dan ook bijzonder tevreden dat die focus in de ordonnantie terugkomt. De verbetering van het sociaal statuut van werkneemsters, daar moet blijvend werk van worden gemaakt. Maar dat moet steeds in dialoog gebeuren met de werkgevers.

Het belang van gezondheid en de mogelijkheid om de job als huishoudhulp op lange termijn te doen is een primaire bezorgdheid. Zoals de minister in zijn toelichting aangaf: veel hendels daarvoor zitten op het federaal niveau. Daar wordt ook mee overlegd en acties mee ontwikkeld. Het aangekondigde platform, waar uitdagingen rond dienstencheques zullen besproken worden, is daarin een positieve ontwikkeling. Gedeelde bevoegdheden betekenen niet dat we niet kunnen coördineren en ze effectief kunnen uitoefenen. Daar is natuurlijk initiatief voor nodig en de durf om de bevoegdheid volledig te gebruiken. Dat vinden we duidelijk terug in deze ordonnantie, zelfs de Raad van State merkt het op. Chapeau aan minister Clerfayt om die bevoegdheid zo volledig en actief mogelijk te gebruiken. Sommige van uw collega’s kunnen er nog van leren.

Prijs van de dienstencheques

De prijs van de dienstencheques blijft voor debat zorgen. De cheque moet een evenwicht bewaren tussen de kostprijs voor het gewest, de rentabiliteit van de bedrijven en uiteraard het inkomen en statuut van de werknemers. Federgon, die we hier zonet gehoord hebben, pleit voor een verhoging van €5. Twee weken geleden hoorden we van de vakbonden dat ze zelf geen voorstander zijn van de verhoging, omdat het de tewerkstelling zou aantasten. Een terechte bezorgdheid, al zien we dat de recente beperkte verhoging in het Gewest daar niet heeft voor gezorgd. Aan de andere kant zitten we met gebruikers die hevig gesubsidieerd worden voor het werk dat zij aankopen. Het is volgens ons dan ook zonder meer een goede zaak dat vanaf 2025 het bedrag geïndexeerd wordt.

Op langere termijn moeten we misschien ook evolueren naar een dienstenchequeprijs die de nettoprijs van de arbeid evenaart. We verwachten dat de minister dit zal aankaarten via dat platform. Er is nood aan verdere discussie over het budget/financiering. Het gaat voor ons Gewest om een enorm budget, maar de terugverdieneffecten zijn voor het federale niveau. Ook dat zal ongetwijfeld een discussiepunt zijn. In ieder geval moet het verschil tussen werken en niet-werken ook in deze sector aangepakt worden. Werken moet lonen, ook als huishoudhulp.

De ordonnantie zorgt voor betere bescherming en meer rechten, meer verantwoordelijkheid

Terug naar deze ordonnantie: ze vormt een belangrijke stap vooruit. Het Brussels Gewest zal een actievere rol opnemen in de dienstenchequesector. We passen onze bevoegdheid maximaal toe om de gebruikers, bedrijven en huishoudhulpen op hun rechten en plichten te drukken. De controlecapaciteit wordt ook verhoogd. Dat is uiteraard essentieel om de verandering ook effectief kracht bij te zetten en een goede standaard in de sector te ontwikkelen. Dat de sancties bovendien wendbaarder kunnen ingezet worden, zal nuttig zijn.

Wat me zeker bijblijft zijn de maatregelen om gebruikers uit te sluiten bij slechte gedragingen, het verder inzetten op opleiding en het versterken van de omkadering van de huishoudhulpen. Goede maatregelen die we in de toekomst ongetwijfeld nog verder zullen ontwikkelen zodat de huishoudhulpen een betere bescherming kunnen genieten. En dat deze sector verder economisch kan groeien."

Daarnaast stelde Khadija nog enkele specifieke vragen aan de minister over de ordonnantie:

• Artikel 9, met de overeenkomst tussen de drie partijen, geldt enkel voor nieuwe klanten. Dat is ook verstaanbaar aangezien het voor alle oude klanten in orde brengen een buitengewone werklast meebrengt. Versta ik correct dat ook voor vervangingen (een andere huishoudhulp voor langere duur) geen overeenkomst zal getekend worden? Dat zou een manier zijn om mondjesmaat het gebrek (sneller) in te halen. 
• Als een huishoudhulp gebreken of problemen signaleert, geeft de inspectiedienst daar dan prioriteit aan?
• Zal er binnen het verplichte opleidingstraject ook aandacht worden gegeven aan de opties van verdere vorming? Eén van de argumenten aangehaald door de vakbond is dat de werknemers geen weet hebben van de opleiding, zo’n maatregel kan daar deels aan tegemoet komen. 
• Kan u ons meedelen hoeveel de €1 verhoging van de dienstencheques het budget van het Gewest heeft verlicht, procentueel gezien? 

---