Lies hieronder de tussenkomst van Khadija Zamouri naar aanleiding van de begrotingsdiscussie van de Raad van de Vlaamse Gemeenschapscommissie 

Mijnheer de Collegevoorzitter, uw 16de begroting, op rij, in evenwicht. Voor heel wat overheden, en vooral Ministers van Begroting, wordt dit een moeilijk te evenaren record. Collega’s, het College legt hier opnieuw een stevig stuk voor. Als kleine overheid mogen wij daar fier op zijn.

Maar het is niet in dovenmansoren gevallen dat de opmaak van de begroting elk jaar een moeilijkere opgave wordt.

De VGC wordt permanent geconfronteerd met heel wat maatschappelijke en grootstedelijke uitdagingen terwijl ze tegelijk geconfronteerd wordt met een relatief beperkte groei van haar ontvangsten. Wat dat betreft, was de tendens de voorbije jaren duidelijk. Het procentueel aandeel van het Brussels Gewest en de federale overheid nam in belangrijke mate toe. Maar in 2017 zal ook de dotatie van de Vlaamse Gemeenschap terug toenemen. Ik zie die groei van 0,3 miljoen EUR van de Vlaamse dotatie als een duidelijk signaal waarbij de Vlaamse Gemeenschaap, en in het bijzonder Minister Gatz, zo mee de continuïteit van het beleid van de VGC wil verzekeren. Ik kom hier straks ook op terug.

Collega’s,

De VGC is met de jaren uitgegroeid tot een baken van stabiliteit in ons gewest. Ook in 2017 zal dit niet anders zijn.

Door de inspanningen die de voorbije jaren werden geleverd, maar ook door deze die de komende jaren zullen worden geleverd, is er in de begroting ruimte gecreëerd voor beleid.

Mijnheer de Collegevoorzitter, u blijft, terecht, stevig investeren in onderwijs. In 2017 wordt er maar liefst 42 miljoen EUR geïnvesteerd in onderwijsinfrastructuur. Het grootste deel daarvan is bestemd voor de capaciteitsuitbreiding.

Collega’s,

Het Brussels Nederlandstalig onderwijs is de laatste decennia uitgegroeid tot een ware kwaliteitslabel. Niet enkel bij Nederlandstalige Brusselaars, maar ook bij Brusselaars met een andere thuistaal! En daar kunnen en moeten we fier op zijn.

En indrukwekkend zijn ook de inspanningen die de collegevoorzitter blijft doen voor de vernieuwde en zeer succesvolle speelpleinwerking. De beschikbare capaciteit voor onze jongeren stijgt daardoor tot een, tot voor kort, ongezien niveau binnen de VGC.

Maar ook in het beleidsdomein Welzijn, Gezondheid en Gezin, en dat doet mij uitermate veel plezier mevrouw Debaets, wordt er fors geïnvesteerd. In uw beleidsdomein stijgen de gewone uitgaven met bijna 3,5% en voorziet u ruim 7,7 miljoen EUR aan investeringen.

Het beleid dat u, mevrouw het collegelid, voert werpt zijn vruchten af. Ook het engagement dat u genomen hebt, om samen met Vlaams minister Gatz, de versnippering in de Brusselse welzijns- en gezondheidssector aan te pakken krijgt vorm.

De voorbije jaren werd een transitieproces opgestart waaraan beide kabinetten, administraties en de betrokken organisaties deelnamen.  Concreet resulteerde dit in een constructie bestaande uit twee pijlers: de pijler “Welzijn en Zorg” (Kenniscentrum, BWR en Het Punt) en de pijler “Gezondheid en Zorg” (Huis voor Gezondheid en BOT).  De eerste pijler wordt vanaf 1 januari 2017 een feit, de tweede pijlers vanaf 1 januari 2018 (voorlopige timing).

Het uitgangspunt van deze oefening was om efficiëntiewinsten te boeken door samenwerking en rationalisering.  In het licht van deze oefening zou ik graag willen weten wat de financiële engagementen zijn van zowel de VGC als minister Gatz voor de nieuwe ondersteuningsstructuur?  Zal deze nieuwe structuur enige weerslag hebben op de personeelswerking?

Beheersovereenkomst met de nieuwe ondersteuningsstructuur

En aangezien deze nieuwe ondersteuningsstructuur vormt krijgt, rijst de vraag of er beheersovereenkomst gesloten zal worden met de nieuwe organisatie? Zoals u weet lopen de beheersovereenkomsten tussen de VGC en het kenniscentrum, BWR en Het Punt eind dit jaar af. Wordt dit een tripartite (VG, VGC, nieuwe organisatie) of een bilaterale (VGC – nieuwe organisatie)? En wat is de timing? 

Rol van VZW Hefboom

En tot slot heb ik nog een laatste vraag in verband met die nieuwe ondersteuningsstructuur. De vzw Hefboom werd aangesteld om dit gehele transitieproces te begeleiden.  Hun opdracht loopt eind dit jaar af. Is er nog een rol weggelegd voor Hefboom in 2017?

En over rol gesproken, wil ik, beste collega’s even terugkomen op dotatie die de VGC ontvangt vanuit Vlaanderen. De financiële bijdrage vanuit de Vlaamse Gemeenschap blijft de gemoederen op regelmatige basis beroeren. Dit kwam in het verleden meermaals aan bod in onze Raad en dit kwam ook aan bod in de commissie financiën en begroting toen deze begroting besproken werd op 6 december. Het editoriaal van de krant BRUZZ van 14 december ging trouwens ook over de financiële stromen vanuit Vlaanderen naar Brussel.

Het is goed dit debat te voeren. Ook vanuit Open Vld hebben we op dit vlak zorgen. We hopen dat Vlaanderen royaal blijft investeren in het Vlaams gemeenschapsaanbod. En Vlaanderen moet ook beseffen dat de situatie waarbij de Vlaamse Gemeenschap de enige financierende overheid van de VGC was ver achter ons ligt. Maar laten we het debat niet emotioneel voeren maar gebaseerd op cijfers.

Lopen de inkomsten voor de VGC in deze Vlaamse Regering terug?

Ik wil hier verwijzen naar de taartdiagram op pagina 9 en de overzichtstabel op pagina 10 van het toelichtdocument bij deze begroting. In relatieve aandelen tekent het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor 38,55% van de inkomsten van de VGC, de Vlaamse Gemeenschap voor 33,23% en de federale overheid voor 9,41%. De VGC haalt ook nog 18,80% inkomsten uit andere stromen.

Sinds 2013 neemt het relatief belang van de dotaties en subsidies vanuit de Vlaamse gemeenschap licht af in vergelijking met het relatief gewicht van de inkomsten vanuit de federale overheid en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Dit is te wijten aan een gevoelige stijging van de inkomsten vanuit de federale overheid (+ 10 mio), een stijging vanuit het BHG (+ 3 mio) én een daling van de inkomsten vanuit Vlaanderen (- 3 mio). Wat dit laatste betreft ligt de knik in de daling in de vorige legislatuur, met name bij de laatste begrotingsopmaak van de vorige Vlaamse regering (2014) verminderde de stromen naar de VGC met 4,5 mio € in vergelijking met de begroting van het voorgaande jaar (2013).

Het gaat ons misschien verrassen collega’s, maar in de begrotingsjaren waarvoor de huidige Vlaamse Regering verantwoordelijk is (2015, 2016 en 2017) stegen de inkomsten vanuit Vlaanderen naar de VGC opnieuw met 1,5 mio.

Bespaart deze Vlaamse Regering dan op haar beleidsdomein Brusselse Aangelegenheden?

Bij het begin van deze legislatuur werd er twee begrotingsjaren (2015 – 2016) telkens 2 mio € bespaard op het Brusselfonds. Minister Gatz heeft altijd verklaard dat dit over éénmalige besparingen ging.

Uit de begroting 2017 van de Vlaamse Gemeenschap en uit de begrotingsbesprekingen in de commissie Brussel van het Vlaams parlement blijkt alvast dat minister Gatz woord gehouden heeft. De Vlaamse regering heeft voor de begrotingsjaren 2017, 2018 en 2019 telkens 2 mio € extra vrijgegeven voor nieuw beleid met het VBF.

Een andere vergelijking: het beleidsdomein Brusselse Aangelegenheden beschikt op de begroting 2017 in vergelijking met de laatste begrotingsopmaak van de vorige Vlaamse regering (2014) over 1 mio € meer beleidskredieten.

Is hiermee bewezen dat deze Vlaamse Regering niet op Brussel bespaart?

Nee, die conclusies kunnen we niet trekken uit bovenstaande cijfers omdat de cijfers te partieel en beperkt zijn. Naast de begroting Brusselse Aangelegenheden én de inkomsten vanuit Vlaanderen voor de VGC zijn vooral de financiële stromen vanuit de reguliere Vlaamse beleidskaders belangrijk om in te schatten of Vlaanderen investeert of desinvesteert. We moeten naast de inkomsten voor de VGC ook de financiële stromen in rekening nemen die vanuit de Vlaamse Gemeenschap rechtstreeks naar het werkveld of Brusselse gemeenten gaan. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de lonen voor het onderwijzend personeel, de decreten zoals erfgoed, jeugd (…), de Brusselse kinderopvang mogelijk gemaakt door Kind & Gezin etc..

Gewoon ter referentie: op basis van de cijfers van de Task Force Brussel (eindrapport 2013 op basis van de financiële gegevens 2011) leren we dat vanuit de Vlaamse Gemeenschap 772.395.577 € naar Brussel stroomde. Hiervan ging afgerond 7,5% naar de VGC, 0,3% naar Brusselse gemeenten en 92% rechtstreeks naar vzw’s en andere instellingen op het terrein.

En hier ligt de echte uitdaging voor ons collega’s.

Collegevoorzitter Guy Vanhengel en Minister Gatz kondigden in 2016 de heropstart aan van de Task Force Brussel in de vorm van de Gemengde Ambtelijke Commissie. Deze commissie is momenteel de oefening van 2013 aan het actualiseren voor de begrotingsjaren 2012, 2013, 2014 en 2015. Hierbij worden minutieus alle financiële stromen vanuit de Vlaamse Gemeenschap richting Brussel in kaart gebracht.

Het is pas op basis van deze gegevens dat we uitspraken kunnen doen of Vlaanderen Brussel loslaat of niet.

Uit de begrotingsbesprekingen in het Vlaams parlement van de beleidsbrief Brussel leerde ik dat de cijfers verwacht worden voor het krokusverlof van 2017. Ik wil vragen aan het College om dit goed op te volgen. Maar ook wij collega’s moeten dat opvolgen en op onze ‘qui vive’ zijn.

Mevrouw de Voorzitter, ik concludeer.

Het is duidelijk dat de Collegevoorzitter samen met zijn collega’s in het College met deze begroting zorgt voor de verdere concretisering van het VGC-bestuursakkoord. Dit leidt tot duidelijke beleidskeuzes en concrete beleidsimpulsen.

Deze begroting geeft onze fractie nog meer goesting in Brussel. Mijn fractie is en blijft optimistisch, want optimism is a moral duty, ik zou willen zeggen our moral duty.

Khadija Zamouri

Fractievoorzitter RVG

---