"Fiscale hervorming zonder begrotingsevenwicht los te laten”
Minister-President Vervoort en minister van Begroting Guy Vanhengel:
"Fiscale hervorming zonder begrotingsevenwicht los te laten”
De uitvoering van de fiscale hervorming in Brussel, die in volle ontplooiing is, zal op een budgettair neutrale wijze worden uitgevoerd”. Dat beklemtonen de minister-president van het Brussels Gewest Rudi Vervoort en minister van Financiën en Begroting Guy Vanhengel. Zij reageren hiermee op het advies van de Sociaal-Economische Raad van Brussel (SERB) die liet uitschijnen dat de hervorming, en vooral de afschaffing van de woonbonus, nefast zou zijn voor de Brusselse financiën.
De fiscale hervorming is gekenmerkt door een fiscaliteit die rechtvaardiger is, voordeliger wegens minder lasten bij het verwerven van eigendom, met een vrij beperkte bijdrage voor de eigendom en de afschaffing van de specifieke kortingen waarvan vooral goedgeïnformeerde mensen genoten.
De volgende beslissingen zijn genomen:
1. De forfaitaire gewestbelasting van 89 euro is afgeschaft vanaf 2016
2. De verhoging van de onroerende voorheffing wordt deels ongedaan gemaakt voor de Brusselse eigenaars door een premie van 120 euro die ze zullen ontvangen.
3. Het abattement op de registratierechten wordt verhoogd naar 175.000 euro voor transacties tot 500.000 euro.
4. De inkomstenbelasting dalen met 1% in 2016 tot 1,5 % in 2017 (deze daling zal u terugvinden op uw belastingaangifte van 2017 en 2018)
5. De Brusselse regering engageert zich ook om de prijs van het eerste schoolabonnement van de MIVB te verlagen naar 50 euro ipv 120 euro.
Het regeerakkoord van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering voorziet in een ingrijpende fiscale hervorming die tot doel heeft om de belastingen in het gewest minder complex, rechtvaardiger en gunstiger voor “alle” Brusselaars te maken. Belangrijk is de verschuiving van de belasting op arbeid naar de belasting op vastgoed. Deze hervorming zal volledig budgettair neutraal uitgevoerd worden.
Wat het advies betreft van de SERB met name dat de afschaffing van de woonbonus en de aanpassing van de registratierechten budgettair niet haalbaar zijn, hebben we de volgende tegenwerpingen.
Lagere registratierechten voor meer eigenaars van een woning
Wat de registratierechten betreft: de registratierechten (12,5%) zijn praktisch de hoogste in Europa, wat maakt dat vele gezinnen, en in het bijzonder alleenstaanden, geen eigenaar kunnen worden, zodoende huur blijven betalen, of Brussel moeten verlaten. De Brusselse regering heeft dit willen verhelpen door bij aankoop van een woning meteen 21.875 euro korting op de registratierechtentoe te staan.
Woonbonus budgettair niet haalbaar
De woonbonus werd onbetaalbaar op termijn. Nu niet ingrijpen zou juist wél tot gevolg hebben dat de financiële situatie zou belast worden. Daarom besliste de Brusselse regering om de woonbonus af te schaffen en te compenseren met bovenstaande korting op de registratierechten. (*)
De andere gewesten, Vlaanderen en Wallonië, hebben dit overigens ook begrepen en bouwden de woonbonus af (in Vlaanderen) of schaften hem ook af (in Wallonië). Onafhankelijke academische experten zijn het er over eens dat de woonbonus zijn oorspronkelijk doel immers niet heeft bereikt. In plaats van de aankoop van een woning te bevorderen, heeft de invoering tot ongewenste neveneffecten geleid, namelijk:
- de stijging van de vastgoedprijzen in Brussel, vooral voor de kleinste en minder kwalitatieve woningen, en dit door het forfaitaire karakter van de woonbonus;
- discriminatie tussen alleenstaanden en koppels, omdat deze laatste van een dubbele vermindering kunnen genieten;
- kopers die over voldoende middelen beschikken toch nog een hypothecaire lening afsluiten om een fiscaal voordeel te bekomen;
- men leent opzettelijk langer, om langer van het fiscaal voordeel van de bonus te kunnen genieten, dus verhoging van de looptijd van de hypothecaire leningen.
De Brusselse regering is er dus van overtuigd dat door de verlaging van de registratierechten, mogelijk gemaakt door de afschaffing van de woonbonus, meer Brusselaars eigenaar van een woning zullen worden, en vooral de middenklasse zal behouden.
Uitvoerige analyse en samenspraak
Het advies van de SERB uit kritiek op de wijze waarop de hervorming tot stand kwam. De sociale partners zouden bij de uitwerking onvoldoende betrokken zijn. Dit is nogal kort door de bocht. Tientallen werkgroepen werden georganiseerd, in samenwerking met de administratie Brussel Fiscaliteit en onder leiding van de minister van Financiën. Om de fiscale hervorming uit te werken en een analyse te maken van de gevolgen werd een beroep gedaan op externe kennis met onder meer:
- een taskforce bestaande uit professoren en fiscalisten;
- de vereniging van notarissen en het werkveld;
- de KU Leuven die een uitvoerige analyse maakte inzake de effectiviteit van de woonbonus, in functie van de Brusselse woonmarkt;
- de belangenverenigingen en de sectoriële federaties;
Er werden tevens talrijke debatten gehouden in de bevoegde parlementaire commissie van het Brussels parlement, met hoorzittingen in aanwezigheid van de fiscale experten.
(*) De woonbonus wordt afgeschaft voor contracten afgesloten na 31 december 2016. Kopers van een eigen woning in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zullen een korting kunnen genieten van vrijwel €21.875 op de registratierechten. Tot en met een aankoop van €175.000 zullen er geen registratierechten betaald moeten worden. Dit abattement wordt geplafonneerd tot aankopen van €500.000. Boven dit bedrag gelden de gebruikelijke registratierechten die bij ons 12,5 procent bedragen.
