BRUSSEL | Er zijn (geschat) meer sekswerkers dan kappers en toch leven ze vaak in het verdomhoekje. Daar moet een einde aan komen. Het federale niveau geeft hier het voorbeeld. De recente decriminalisering stelt duidelijk: meerderjarig sekswerk uit vrije wil mag. In Brussel zelf, kunnen we ook al acties ondernemen om sekswerk uit de taboesfeer te halen. Daarom werkte ik mee aan de resolutie in het Brussel Hoofdstedelijk Parlement, voor een globaal beleid rond sekswerk.

De federale wet die minister Van Quickenborne voorlegde, zorgde er voor dat sekswerkers volledig legitiem mogen werken. Deze decriminalisering laat ons toe om hen te beschermen en ondersteunen. Decriminaliseren van consensueel volwassen sekswerk laat toe om sekswerk onder dwang te identificeren en te bestrijden. De politie kan een vertrouwensband opbouwen, dat hen net in staat stelt om de slachtoffers beter te identificeren, beschermen en gerichter op te treden. Zo houden we hen weg van illegale en malafide praktijken. Repressie daarentegen zorgt voor clandestiniteit.

Er wordt nu nog verder gewerkt aan het arbeidskader. Zodat ook zij kunnen genieten van sociale bescherming, van steun bij moeilijke situaties zoals COVID en later hun pensioen. De regionale en lokale structuren moeten niet wachten om sekswerk uit de taboesfeer te halen en daarvoor het beleid positiever maken.  We moeten bovendien af van de idee dat, als we het uit taboe halen, we het promoten. Die attitude helpt de kwetsbare personen niet. De lijn tussen promoten en erkennen kan behouden worden.

Brusselse context

De resolutie, een initiatief van Els Rochette, moet het thema bovenaan de Brusselse politieke agenda zetten. Sekswerkers moeten een volwaardige plaats krijgen in de maatschappij. Indien sekswerk een vrije beroepskeuze is, dan is deze even legitiem als een andere job. Ze moeten partners zijn bij de creatie van de regels die aan hen worden opgelegd en er moet samen aan oplossingen worden gewerkt. Een veilige werkomgeving, sociale rechten, beslissingsvrijheid, dat moet de realiteit worden. 

Brussel kent al een lange historiek inzake sekswerk. We hebben dan ook verschillende manieren van aanpak zien passeren. Veel beleidsinstrumenten zijn nog doordrenkt van de oude repressieve visie, al kunnen we ook daar niet iedereen over dezelfde kam scheren. In Schaarbeek bijvoorbeeld kiezen de gemeente en politie er bewust voor om samen te werken met sekswerkers.

Daarom vragen we met deze resolutie dat de Brusselse regering proactief samenwerkt met de sekswerkers. Een van de belangrijkste elementen daarbij is het creëren van een overlegplatform tussen de verschillende actoren. We geven het overlegplatform daarna ook het vertrouwen om hun taak goed en autonoom uit te voeren.

Historiek

Het is essentieel om goed af te bakenen wat we verstaan onder sekswerk. Het gaat om meerderjarigen die op basis van vrije keuze voor de job kiezen, want het is een job. Dat moet in een veilige, economische context kunnen plaatsvinden. Sekswerkers krijgen zo arbeidsrechten én plichten. Daar tegenover staan minderjarigen, situaties van onderdrukking of mensenhandel die illegaal zijn en die zullen nog steeds streng vervolgd worden.

Sekswerk was ook voor de federale wetswijzigingen niet illegaal in België. Er was een gedoogbeleid, maar wat houdt dat in? Sekswerk mocht, cliënt zijn ook, maar verder is het horen, zien en zwijgen. Sekswerkers kregen daardoor geen degelijk sociaal en arbeidsrechtelijk vangnet: geen pensioen, arbeidsvoorwaarden, …. Iets dat extra in de kijker werd gezet tijdens de Coronacrisis. Het was bovendien nog steeds verboden om samen te werken met sekswerkers, wat hen in de realiteit in moeilijkheden bracht. Boekhouder, verhuurder, bank: je mocht geen diensten leveren of je werd zelf onderdeel van strafbare praktijken.

Voor de sekswerker werd er zo een complexe situatie gecreëerd, met als effect isolatie in een grijze zone. Het gedoogbeleid had wel enkele voordelen, zo kon er een betere medische omkadering worden uitgebouwd, was er soms minder overlast en kon sekswerk beter in kaart gebracht worden. De idee van een rechtstaat is echter om iedereen veiligheid en duidelijkheid te bieden. Daarin lieten we onze sekswerkers helaas in de steek door die grijze zone te creëren.

We lieten niet alleen onze sekswerkers in de steek, we werkten ook nog onze eigen doelstellingen tegen, bv. het bestrijden van de mensenhandel. Niet elke sekswerker is een slachtoffer van mensenhandel. Tegelijkertijd is het één van de sectoren (naast o.a. de horeca, of de (land)bouw) waar mensenhandel een significante rol speelt. Repressie duwt sekswerk ondergronds waardoor slachtoffers (van dwang, mensenhandel) moeilijker op te sporen zijn en sekswerkers kwetsbaarder worden. 

Seksualiteit en seksualiteitsbeleving

Als we de redenering dan eens omdraaien en starten vanuit de klant. Iedere persoon, ook mensen met een beperking, heeft recht op seksualiteitsbeleving. Organisaties zoals Aditi werken hier al rond. Het is een integraal onderdeel van mens zijn. Die beleving moet op een veilige manier kunnen gebeuren. Voor sommige personen in onze samenleving kan ‘betaalde’ seks de enige vorm zijn van (huid-op-huid) seksbeleving.

Sekswerk verdient ook daarom een economisch statuut, waarbij er gekeken moet worden naar de modaliteiten en voorwaarden. Sekswerk is een job, met eigen vaardigheden en kwaliteiten. Geen job zoals een ander, maar toch ook niet zo verschillend. Net zoals bij sommige andere beroepen zijn er extra aspecten die in rekening moeten worden gebracht: medische omkadering, recht om seksuele handelingen te weigeren, hygiëne, enz. Die hangen samen met de aard van het beroep.

Er zijn thema’s die jarenlang, decennia zelfs, aanslepen en dan is er politieke moed nodig om er werk van te maken. Het was altijd al een delicaat thema en dat is vandaag nog steeds het geval. Het moreel kompas van de maatschappij evolueert. Tegelijkertijd zijn er kernwaarden die aan de basis liggen van onze maatschappij, zoals zelfbeschikking en keuzevrijheid. Als we deze als leidraad gebruiken, maken we de juiste keuzes

---