Liberalen zijn minnaars van de persvrijheid, van innovatie, van marktwerking en van de parlementaire democratie. Dat treft: de voorbije week vloeide dit alles samen in het debat over de zgn. ‘Uberfiles’. Een multinational heeft in Brussel gelobbyd bij politici om het booken van een taxi via hun onlineplatform wettelijk mogelijk te maken. De taxisector heeft zich daar hardnekkig tegen verzet. Lobby en tegenlobby.

 

Persvrijheid. 

Een onbehouwen lobbyist van het mobiliteitsplatform kwam (nogal laat) tot inkeer en bezorgde heel zijn archief van pogingen tot beïnvloeding van het beleid aan de Britse

krant The Guardian. Dat leidde vervolgens tot onthullingen over de werkmethode van het bedrijf in verschillende landen. Uit de pers blijkt dat het bedrijf brutaal te werk ging. Overschrijden deze lobbyisten een ethische code? Wellicht. Maar zijn er ook strafbare feiten gepleegd? Mogelijk. Aan het gerecht om te oordelen. We leven in een rechtsstaat. Uit dezelfde artikelen blijkt ook de druk uit de taxisector om elke wijziging aan wetgeving tegen te houden. 

 

Innovatie. 

Zijn digitale platformen van deelmobiliteit, zoals bvb Uber maar ook Heetch, Bolt ea, motoren van innovatie? Beslist! Geen moderne stad ter wereld kan nog zonder. Ze vallen in de smaak bij de stedelingen. Zo werkt innovatie: ze is er, schudt de zaken op, de overheid reguleert, de markt presteert en de samenleving floreert. Innovatie blokkeren is zinloos. Uit de Uberfiles -zoals in de pers weergegeven blijkt - los van de druk en weinig eervolle methodes van de spelers op het terrein - dat politici finaal de innovatie hebben gebruikt om de bestaande taxiwetgeving open te breken. Bewijs: de nieuwe Brusselse taxi-ordonnantie heeft eindelijk de innovatie in de wetgeving opgenomen. Te laat naar ons aanvoelen, maar wel terecht. 

 

Marktwerking. 

In Brussel levert de MIVB met haar metro, trams en bussen prima werk, dankzij de jarenlange publieke investeringen van opeenvolgende Brusselse regeringen. Private deelwagens, deelfietsen, steps en taxi’s vullen het openbaar vervoer aan. De Brusselaars, de gebruikers dus, lieten duidelijk verstaan dat alvast de bestaande taxisector niet à la hauteur was in vergelijking met andere Europese steden: te beperkt aanbod, onduidelijke prijszetting, gesjacher met licenties om tot het beroep toegelaten te worden, enz. Het corporatistisch monopolie werd dus uitgedaagd door nieuwe spelers... De gebruikers stuurden de vraag. Los van de methodes en de druk vanuit verschillende operatoren, was een hervorming van het wettelijk kader voor deze nieuwe markt de prioriteit: een gelijk(er) economisch speelveld, sociale rechten voor de chauffeurs en een betere dienstverlening voor de burger. 

 

Parlementaire democratie. 

En dit brengt ons bij het laatste punt: de vraag naar een onderzoekscommissie. Een commissie waarover? Over Uber en haar praktijken? Over de handel en wandel van het lobbyisme van allerlei slag? Het gerecht doet haar werk. Het parlement is geen rechtbank. Over het dysfunctioneren van de overheid in het taxidossier? Dan moet het over de overheid gaan en niet over Uber alleen.

 

Dan kan de vraag ook zijn of de overheid zich op een ongeoorloofde manier heeft laten gebruiken en misbruiken door operatoren in de taxisector: illegale praktijken met taxilicenties, doorverkoop van licenties, oneigenlijk gebruik van licenties ... Dat is een veel bredere vraag. Of moet het over de uberisatie van de samenleving gaan? Dat is wellicht de verborgen agenda. Hier, in het verzet tegen innovatie, schuilt het electoraal opbod dat we nu zien. De stoute multinational, haar sociale dumping en belastingontduiking, versus de zuivere lokale economie. Maar hier hebben wij geen onderzoekscommissie voor nodig: elke dag verdedigen wij in de debatten waar mogelijk een wettelijk kader voor innovatie in onze economie. Tevens dienen we diegenen, die electoraal mikken op angst voor innovatie, van antwoord. Trouwens, zowel de traditionele taxichauffeurs als de platformchauffeurs, zijn zelfstandige ondernemers voor wie er een leefbaar economisch kader moet zijn.. 

 

Samengevat: dankzij persvrijheid worden praktijken van lobbyisten en druk op politiek blootgelegd. Mooi zo. Strafbare feiten worden onderzocht. Goed. Als liberalen is er niets illegaals aan innovatie en aan een betere marktwerking binnen een modern wettelijk kader. In een liberale democratie botsen de ideeën en visies op de samenleving in parlementaire debatten. Open Vld focust nu op de hervorming van de hele taxisector die we eindelijk hebben weten door te voeren: meer en betere taxi’s voor de Brusselaars, moderne deelmobiliteit op maat van de stad. Brussel moet nu vooral focussen op de uitvoeringsbesluiten die moeten toelaten de nieuwe wetgeving in werking te laten treden. Brussel heeft geen nood aan een nieuwe taxioorlog. 

verschenen in De Morgen op 15 juli 2022

 

Carla Dejonghe, Khadija Zamouri & Guy Vanhengel 

Brusselse volksvertegenwoordigers voor Open Vld 

---