BRUSSELS PARLEMENT – Onlangs doken er problemen op tijdens de werken van de nieuwe metrolijn 3 onder het Zuidpaleis. De Zennebedding is er verschoven, waardoor de grond er onstabiel is geworden. Daardoor zou het project vertraging hebben opgelopen en zo’n 700 miljoen extra kosten. “Dat dient toch genuanceerd te worden, want we zijn bijvoorbeeld al langer op de hoogte van die extra kosten, die niet alleen te maken hebben met de onlangs ontdekte problemen”, legt Brussels parlementslid Carla Dejonghe uit.

Geen maandenlange open werven

Het is niet ongebruikelijk dat er zich onverwachte omstandigheden voordoen bij de bouw van een metroproject zoals dat van metro 3. “Een metro bouw je niet in enkele maanden, maar over verschillende jaren heen, en dan gebeuren er wel eens onverwachte dingen”, althans volgens Dejonghe. “Er wordt inderdaad dichtbij de Zennebedding gegraven en dat houdt risico’s in – waar de ingenieurs rekening mee houden – maar er is ook een reden waarom er zo diep gegraven wordt”, gaat Dejonghe verder. “Op die manier willen we de open werven in aantal en tijd beperken. Niemand heeft goesting in maandenlange openliggende werven zoals in de jaren ‘70 en ’80.” 

Beliris

Buitenlandse voorbeelden leren ons dat er bij dergelijke grote projecten altijd (financieel) bijgestuurd moet worden. Ook in eigen land zien we dat, bv. bij de Oosterweelverbinding. Wel is het voor Dejonghe duidelijk dat de bijsturing niet alleen te wijten is aan de problemen onder het Zuidpaleis. Zo zou de indexering onder andere ook schuld treffen, maar zal er de komende jaren ook bekeken moeten worden hoe de fondsen van Beliris (een samenwerkingsakkoord tussen de federale staat en het Brussels gewest  dat bouw-, renovatie- en restauratieprojecten realiseert) optimaal aangewend kunnen worden voor de investering in de metro. Dit is iets wat minister van Financiën Sven Gatz al meerdere maanden geleden heeft herhaald. “Beliris is daar het meest geschikte instrument voor. We kunnen niet oneindig deze investeringen buiten de begroting houden. Het is een langetermijnplanning”, legt Carla Dejonghe uit. Volgens het parlementslid moet het een mix zijn van keuzes binnen Beliris zelf en moeten de investeringen gespreid worden, waarbij ook rekening gehouden wordt met nieuwe inkomsten (zoals SmartMove). Op regelmatige tijdstippen feedback van de bevoegde ministers ontvangen over de stand van zaken is van belang.

De metro als sociaal rechtvaardige ruggegraat van het openbaar vervoer

“Maar laten we duidelijk zijn: ja, metro 3 is duur, maar het is een groene investering waar wij als partij helemaal achter staan. De metro-uitbouw staat dan ook centraal in het meerderheidsakkoord: het komt niet alleen de mobiliteit, gezondheid en het welzijn van de reiziger ten goede, maar ook de Brusselse economie”, gaat Carla Dejonghe verder. Het is het beste voorbeeld van het soort groene investeringen die de EU aanmoedigt, en het beste alternatief voor de wagen wat de grootschalige impact betreft. “Een bus haalt een capaciteit van 2000 personen per uur mocht er één om de 3 minuten rijden. Een tram haalt met dezelfde frequentie 5000 personen per uur. Een metro haalt moeiteloos 15.000 personen per uur, het enige voertuig dat een dergelijke frequentie haalt.” Zelfs wanneer het wagenpark vergroend zal zijn, zal het nog steeds een belangrijk alternatief zijn om de stedelijke levenskwaliteit te verbeteren en maximaal ruimte in de stad terug te geven aan de zachte weggebruikers. Maar laten we ook niet vergeten dat de metro sociaal rechtvaardig is. Lange pendeltijden wegen het zwaarst op de lage inkomens die het minst alternatieven hebben. De metro biedt daar een antwoord op, verbetert hun levenskwaliteit en hun “work-life balance”, want deze mensen gaan niet telewerken. Het is bovendien ook gewoon de ruggengraat van het openbaar vervoer en nu reeds goed voor 38% van de ritten op het openbaar vervoer in Brussel, zonder dat we de premetro daarbij rekenen. “Die ruggengraat versterken is het hele netwerk versterken. Ondanks de kosten en de onverwachte omstandigheden, moeten we erin blijven geloven en het project in goede banen blijven leiden. Op lange termijn komt het ons allemaal goed uit”, besluit Dejonghe.

---