Over klimaat, innovatie en ondernemerschap 

 

De economische transitie staat hoog op de Brusselse politieke agenda. We moeten als gewest de klimaatdoelstellingen halen. Liberalen zien hier kansen. Opportuniteiten voor innovatie en ondernemerschap. De uitdaging is immens: hoe in een stad van een miljoen inwoners de levensstandaard en -kwaliteit behouden, zelfs verbeteren binnen steeds strengere milieudoelstellingen. Het huidig plan voor economische transitie focust op vier aspecten: good food (de voedselketen), good move/smart move (de mobiliteit), renolution (de energieprestatie van gebouwen) en 

een nieuw afvalplan. (Voor dit laatste is er nog geen verkorte naam. Misschien zijn good waste of smart garbage een optie of de Brussels circular bin. 

 

De circulaire economie 

Het is geen nieuw gegeven benadrukt Khadija Zamouri, lid van de commissie economie in het Brussels parlement. “De opeenvolgende Brusselse regeringen hebben ingezet op duurzaamheid. Afvalverwerking bijvoorbeeld. We zijn aan het vijfde afvalplan toe en steeds zetten we nieuwe stappen in het selectief ophalen. De nadruk ligt meer en meer op afval als grondstof 

voor nieuwe economische activiteiten. De circulaire economie is in volle ontwikkeling”. Zamouri verwijst graag naar het gewestelijk plan voor circulaire economie (circulareconomy.brussels). Het is een plan op de kruising tussen innovatie (innoviris.brussels), ondernemerschap (hub.brussels ) en tewerkstelling (economie-werk.brussels ), alsook afvalverwerking (net.brussels) en leefmilieu (leefmilieu.brussels). Het doel: bedrijven doen groeien, tewerkstelling creëren, innoveren, levenskwaliteit in de stad verbeteren, maar met een lage ecologische voetafdruk. 

“Ik ben vooral onder de indruk van de toepassing van nieuwe technologiën in jonge startups” meent Zamouri, verwijzend naar het plan. In 2019 brachten twee Brusselse journalisten (Hughes Belin en Cédric Hananel) een boek uit over circulaire economie in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het staat vol van concrete toepassingen. “De mooiste voorbeelden zijn diegenen 

 

die een weg vinden naar de mainstream economie. Daar waar dat lukt, zoals in de bouwsector, zetten we reuze stappen”. Khadija Zamouri haalt daarmee ook al een belangrijk punt voor Open Vld aan: we moeten de privésector en sectorfederaties sterker betrekken. 

 

Praktische oplossingen 

BECI, de Brusselse werkgeversorganisatie steekt de ambitie van ondernemend Brussel inzake klimaat niet weg. Ze pakten zelf uit met een 303030 City Climate Challenge (30 acties voor 30% minder uitstoot in 2030 (www.303030.eu). Op het niveau van een stad kan bovendien net iets meer. “De transitie naar een groene economie is eenvoudiger in een stedelijke omgeving” verklaarde Olivier Willocx, directeur van BECI in de krant. 

In een stad spelen grote ideologische beschouwingen minder een rol en ligt de focus op praktische oplossingen. Zo blijkt ook uit de ervaring in de circulaire economie tot op heden. Carla Dejonghe, Brussels fractievoorzitter Open Vld, sloot zich hierbij aan in een debat in het parlement:“We hebben in Brussel de volle bevoegdheden van een gewest ... en werken op de schaal van een grote stad”. Daardoor kan Brussel, met zeer concrete projecten, beter dan welke andere stad ook een laboratorium voor innovatie zijn. 

 

Smart oplossingen 

Dat laboratorium gevoel leeft sterk bij Open Vld. “De economische transitie is een thema dat onmiddellijk onze leden aanspreekt” vertelt Imane Belguenani, voorzitter van het Brussels studiecentrum Karel Buls die de BlueTalks organiseert over economische transitie. “Gebouwen – residentieel en bedrijven samen – zijn goed voor 60% van de Brusselse uitstoot. Er zijn 

over de komende 20 jaar miljarden nodig om in die gebouwen te investeren om de internationale normen te halen. Hiervoor zullen slimme fiscale stimuli en slimme technologieën in isolatie, in passief bouwen, in recyclage, nodig zijn. Preken over een extra pul aantrekken zullen niet volstaan”. 

Over mobiliteit komt dezelfde reflex: de liberalen geloven sterk in een performantere aanpak van mobiliteit door alle vervoersmodi via smart cities applicaties op elkaar af te stemmen. Het gewest ontwikkelt momenteel MaaS, Mobility as a Service, waar het aanbod aan mobiliteit van private en publieke operatoren op één app wordt aangeboden in real time, én met tariefintegratie: metro, bus en tram, steps, en huurfietsen, elektrische scooters, deelwagens en taxi’s, ... “De aanpassing van de 5G norm voor smartphone gebruik is essentieel voor concrete toepassingen in 

het dagelijks leven in de stad. Die technologie is geen doen, maar een middel” benadrukt Wim Vanobberghen, 

 

medeauteur van de interne Open Vld nota over economische transitie. Liberalen zijn optimisten en zien in de klimaatnormen een economische opportuniteit. “Het woordje smart staat er heus niet om cool te zijn, sensibilisering rond andere mobiliteit is belangrijk, maar innovatie geeft de doorslag”. 

Hetzelfde geluid horen we op het kabinet van

minister Sven Gatz over Smart Move, het plan om een slimme kilometerheffing in te voeren. “Deze slimme kilometerheffing komt er. Europa, in haar klimaatplan vraagt het aan alle steden, aan alle lidstaten. Dat er nu verzet is, is spijtig. We zullen daardoor misschien geen voorloper zijn. Maar we houden het op de agenda en werken er verder aan. Als liberalen dragen we dit project omdat het gebruik van een wagen belasten, eerder dan het bezit, gewoon verstandig is in termen van economie, klimaat en mobiliteit. De technologie is er. Ze kan ons helpen als we ze goed aanwenden”. 

 

Good food 

Het vierde luik van de Brusselse aanpak in de economische transitie is de voedselsector (van productie tot distributie). Het voedsel dat een stad

van meer dan een miljoen verwerkt, zorgt voor een enorme uitstoot en belast het ecosysteem. Uiteraard niet in Brussel zelf, maar dat maakt globaal genomen geen verschil. Het is nog wat wachten op de concrete voorstellen vanuit de regering, aldus Imane Belguenani, maar ook hier is intern de overtuiging dat sensibilisatie van ons voedselgebruik maar een deel van de oplossing is. Ook hier is er een groot geloof in innovatie en nieuwe technologieën die voedselproductie op grote schaal milieuvriendelijker kunnen maken. Er worden op grote schaal plantaardige alternatieven ontdekt of herontdekt voor zuivel of vleesproducten, die qua smaak evenwaardig zijn en qua productie weldra zelfs goedkoper. Een aantal alternatieven is zelfs realiseerbaar in verticale stadsboerderijen op termijn. “De innovatie is er, investeerders zijn enthousiast. We hopen bij Open Vld dat dit ook het zwaartepunt wordt in de gewestelijke aanpak.” 

 

“Weet je” besluit Belguenani wat filosofisch, “meestal worden samenlevingen welvarend door slimmer te worden, door innovatie, door nieuwe ideeën en nieuwe ontdekkingen. Niet door angst voor wat nieuw is, en dus niet door terug te plooien op zichzelf. Laat de nieuwe ideeën maar bloeien in een open stad”. 

 

Meer informatie over BlueTalks economische transitie imane.belguenani@parlement.brussels

---