Op vrijdag 9 november besprak de plenaire vergadering van het Brussels parlement de nieuwe ordonnantie op de begraafplaatsen en de lijkbezorging. Lees hieronder de integrale tussenkomst van parlementslid René Coppens.

Geachte Voorzitter,

Collega’s,

Namens de Open Vld-fractie wil ik de minister-president feliciteren met het voorliggende ontwerp van ordonnantie betreffende de begraafplaatsen en de lijkbezorging. Het Gewest maakt hiermee ten volle gebruik van de bevoegdheden die hem krachtens de vijfde staatshervorming werden toebedeeld. Een modernisering van de wet van 20 juli 1971 drong zich op en deze Regering heeft initiatief genomen en er werk van gemaakt.

Het betreft hier een duidelijke en overzichtelijke ordonnantie die met alle aspecten van de begraafplaatsen en de lijkbezorging rekening houdt en tegemoetkomt aan de terechte noden en behoeften van onze bevolking en van de professionele stakeholders in het veld. 

Dit uiteraard zonder te raken aan fundamentele principes zoals de eerbiediging van de laatste wilsbeschikking, het openbare en neutrale karakter van de begraafplaatsen en de gemeentelijke autonomie. 

Deze ordonnantie waarborgt en vergroot in sommige gevallen ook de keuzevrijheid van de burgers inzake begraving en lijkbezorging. 

Collega’s,

Onder de nieuwe mogelijkheden die deze ordonnantie biedt, behoren onder meer de creatie van nieuwe asbegraafstructuren, de inrichting van confessionele percelen, de verduidelijking van het begrip doodsbeenderhuisje en het vervoer van stoffelijke overschotten door begrafenisondernemingen.

Ook valt op te merken dat het ontwerp van ordonnantie de regering de mogelijkheid verschaft om naast begraving en crematie ook andere vormen van lijkbezorging toe te staan. Meer keuzevrijheid dus. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om humusatie en aquamatie. 

Collega’s, 

Ter afronding wil ik graag nog even stilstaan bij twee nieuwe bepalingen die mij nauw aan het hart liggen: enerzijds de bepaling over de bewaring van ons begrafenispatrimonium en anderzijds het artikel over de neutrale afscheidsruimten.

Het verheugt mij dat deze ordonnantie aandacht schenkt aan de bescherming van grafmonumenten met historische waarde. Gemeenten zullen verplicht worden een lijst op te maken van graven met plaatselijk historisch belang. De Regering zal hiertoe in een uitvoeringsbesluit de modaliteiten vastleggen. Het belang hiervan mag niet worden onderschat. Ons funeraire erfgoed vertelt immers het verhaal van de manier waarop wij en onze voorgangers omgaan met de dood. Of hoe het sterven, rouwen, begraven en herdenken onlosmakelijk deel uitmaken van het leven, op welke manier dan ook. En hoe het begraven vormgeeft aan wie we zijn als individu en als samenleving. Daarmee gepaard wil ik de regering vragen om te onderzoeken hoe ons funerair erfgoed beter kan ontsloten worden voor een breed publiek.

Collega’s,

Ik heb het reeds in commissie ruimschoots onder de aandacht gebracht, maar toch houd ik eraan nogmaals te beklemtonen hoe belangrijk het is dat het ontwerp van ordonnantie ook een wetgevend kader schept voor de creatie van neutrale afscheidsruimten. Neutrale afscheidsruimten kunnen ingericht en aangekleed worden in functie van de persoonlijke overtuiging en volgens de wensen van de overledene of diens nabestaande(n).

Een uitvaartplechtigheid die beantwoordt aan het wereldbeeld en de wil van de overledene en/of diens nabestaande(n) geeft familie en vrienden de kans om op een serene manier afscheid te nemen van hun dierbaren.

Gelet op de snelle bevolkingsgroei, de beperkte mobiliteit van ouderen en de culturele, filosofische en levensbeschouwelijke diversiteit in de grootstad, heeft Brussel vandaag, maar zeker ook in de toekomst, nood aan voldoende neutrale afscheidsruimten. Het is dan ook belangrijk dat dergelijke ruimten zich in de onmiddellijke leefomgeving van de overledene en de nabestaanden bevinden.

Artikel 34 van voorliggend ontwerp moedigt de gemeenten aan om op hun grondgebied een neutrale afscheidsruimte te voorzien. Ik hoop dan ook dat de gemeenten effectief gebruik zullen maken van deze ordonnantie en dat de minister-president de gemeentebesturen hiervoor ook verder zal aansporen. 

Alleszins, Open Vld zal blijven ijveren voor meer neutrale afscheidsruimten. 

Ik dank u.

---