BRUSSEL 8/11/2021 - Bij slimme steden moeten we niet aan hypertechnologische, futuristische, utopische beelden denken. Dat heeft Professor Pieter Ballon helder gesteld op de gespreksavond die MR Bruxelles en Open Vld Brussel samen organiseerden over smart cities.  Ook niet aan een gevaarlijke dysthopie waar Big Brother ons leven overneemt trouwens. Smart cities applicaties zijn vaak al aanwezig. Het gaat om kleine toepassingen in het dagelijks leven die ons gedrag monitoren, meten, er slim op inspelen, kunnen sturen of zelfs autonoom de omgeving errond kunnen organiseren. Duiven die de luchtkwaliteit in Londen meten, of “Jommekes-punten” voor wie met de fiets naar school gaat in Bonheiden staan ver van “1984” van Orwell.

 

Professor Pieter Ballon (VUB) was de geknipte gast. Als directeur van Studies in Media, Innovation and Technology (imec-SMIT), heeft hij meegewerkt aan tal van onderzoek naar concrete toepassingen. Zijn labo had als eerste in Europa een geslaagd proefproject voor MaaS ontwikkeld (mobility as a service). Hij kent de do’s-and-dont’s van Smart Cities. Een mooi overzicht ervan is terug te vinden in Smart cities. Hoe technologie onze steden leefbaar houdt en slimmer maakt (Lannoo, 2016).

 

Privacy

Schaarbeeks Open Vld Schepen Quentin van de Hove en regionaal MR voorzitter David Leisterth hadden van meet af aan aangegeven hoe natuurlijk het is voor liberalen om naar technologie en innovatie te kijken om nieuwe problemen aan te pakken. Onze steden waren en zijn de laboratoria voor maatschappelijke innovatie. De klimaatcrisis is er het beste voorbeeld van.  Nu een meerderheid van de mensheid in steden leeft, moet technologie en innovatie ons verstandig helpen die steden en dus de wereld leefbaar te houden. Die uitdaging biedt bovendien ongelofelijk veel nieuwe economische opportuniteiten voor ondernemers. We zien het in de vele spin-offs en start-ups die rond smart cities en Artificial Intelligence ontstaan.

 

Maar liberalen liggen ook wakker van privacy. Dat gaven de moderatoren Stéphane Obeid (MR) en Imane Belguenani (Open Vld) ook aan. De vragen uit de zaal bevestigden dit.  Pieter Ballon herhaalde dat smart cities werken met de realtime data voorhanden, en Artificial Intelligence werkt met data dat die je er in steekt. Het is en blijft dus zeker een taak voor de overheid om de regels over het gebruik van data te bepalen. Maar hij waarschuwde ook om geen overdreven paranoia over privacy te ontwikkelen: je kan zoveel voorwaarden opleggen dat er geen technologische oplossing meer mogelijk is. Het falen van de Coronalert app is er een mooi voorbeeld van. Gezonde intuïtie kan de overheid helpen met wat mensen aanvaardbaar vinden (bijvoorbeeld handelingen in publieke ruimte monitoren). Mensen willen wel gezien worden. Maar mensen willen niet herkent worden als er geen objectieve reden toe is (het bijhouden van indentiteit gekoppeld aan data).

 

Sven Gatz en SmartMove

Smart cities is dus al volop aan de gang. Mobiliteit lijkt het meest voor de hand liggende topic. Met de slimme kilometerheffing, SmartMove, kan Brussel hier een reuzenstap zetten. Sven Gatz (Open Vld) had gehoopt om snel van start te gaan en zo de regionale klimaatdoelstellingen te halen en de economie te ondersteunen. De politieke context maakt het niet onmiddellijk mogelijk de slimme heffing in te voeren. De aanwezige minister zal zich evenwel gesterkt gevoeld hebben te horen dat zelfs een onmiddellijke uitrol van het netwerk aan camera’s en bijhorende applicaties om mobiliteitsgedrag te monitoren, alternatieven voor te stellen, milieu-impact, snelheid, kost te meten, al zinvol is, zelfs zonder de heffing. Laat dat net het plan van deze regering zijn: met de goedkeuring van Europa en Europese middelen nu reeds het netwerk uit te bouwen en een ecosysteem te ontwikkelen waar bedrijven kunnen opspringen. 

---