Mondelinge vraag van mevrouw Els Ampe aan mevrouw Evelyne Huytebroeck, Brussels minister bevoegd voor Leefmilieu over de strijd tegen de informele economie in Brussel

Het Brussels Gewest is een heel dynamische en ondernemingsgezinde regio. Op elke hoek van de straat is er wel een handelszaak aanwezig, maar de kans is klein dat een zaak enkele jaren later nog steeds dezelfde eigenaar zal hebben. Ondanks al deze economische bedrijvigheid, kent het Brussels Gewest een zeer hoog aantal faillissementen. Enkele oorzaken zijn een gebrekkige kennis van de markt, geen voeling met de formele economie, weinig differentiatie in het aanbod en te weinig kennis van de wetgeving.
Maar daarnaast zijn er teveel bedrijfjes en handelszaken die in de grijze zone van zwartwerk en informele economie actief zijn. Daardoor krijgen handelaars die zich wél aan de regels houden het gevoel dat ze benadeeld worden en met oneerlijke concurrentie te maken hebben. Zo is er niet enkel de sociale wetgeving die moet nageleefd worden, maar ook de milieuwetgeving bvb.

Nochtans zou men bvb binnen het systeem van duurzame wijkcontracten ook aandacht kunnen besteden aan het ontwikkelen van een duurzame, energie-efficiënte lokale economie, waar de handelaars de wetgeving respecteren, kennis hebben van de marktwerking en rekening houden met het reeds aanwezige aanbod. 
De duurzame wijkcontracten bieden daarnaast ook het voordeel dat er binnen een duidelijk afgebakende zone kan gewerkt worden. Naast de “regularisatie” van zwartwerk, kan er ook aandacht zijn voor het naleven van de milieuwetgeving. Meer nog, we kunnen binnen het kader van een algemene doorlichting van bedrijven in zones waar een wijkcontract loopt, ook een energie-audit aanbieden.

Een kleine supermarkt kan bvb hiermee zijn voordeel doen met een verlaging van de CO2-uitstoot. De vermindering van de eigen O2-uitstoot vertaalt zich in lagere energiekosten en betekent dus een verhoging van winst. Een kleine ingreep kan zo voor meer wist zorgen. Dit maakt dat hun overlevingskansen ook  groter worden en een duurzame bron van lokale werkgelegenheid zijn. Volgens ons bevindt zich hier nog een groot onaangeroerd potentieel wat betreft energiebesparende maatregelen.

Maar dan zijn er ook nog heel wat zgn. freeriders op de markt. Zij profiteren van de inzet van andere handelaars in hun buurt, die wel de vigerende milieuregelgeving naleven door hun klanten af te snoepen, terwijl zij zelf geen inspanning doen om de wetgeving na te leven. Volgens het Brusselse Gewestelijk Plan voor Duurzame Ontwikkeling werken er zo’n 100.000, veelal laaggeschoolde, werknemers in de Brusselse detailhandel. 
Het maatschappelijk en economisch belang van de lokale handelaars mag dus niet onderschat worden. Het Gewestelijk Plan voor Duurzaame Ontwikkeling (GPDO) zou hier aandacht aan moeten besteden. De huidige wijkcontracten worden via het GPDO omgevormd naar Duurzame Wijkcontracten met een transversaal karakter. Het viel ons echter op dat er nog een belangrijke leemte is in dit Plan. Er wordt namelijk niet gerept over een plan om de handelszaken te begeleiden. Er zijn vandaag teveel kleinere ondernemingen die in de schemerzone opereren. Dit tot grote ontevredenheid van handelaars die er alles aan doen om ervoor te zorgen dat hun zaak voldoet aan de nodige regels.

Open Vld ijvert er dan ook voor dat deze leemte wordt opgevuld, want het GPDO biedt met de duurzame wijkcontracten een uitgelezen kans om buurtwinkels en kleine ondernemingen te begeleiden en freeriders tegen te gaan.

Dit kan echter op voorwaarde dat  er een goede sturing komt en dat er een stok achter de deur is voor hen die zich niet in regel willen stellen met de regelgeving.

Vragen:
-    Hoeveel milieu-inspecties zijn er reeds geweest? Is dit een verhoging in vergelijking met de vorige jaren? Wat wordt er tijdens deze inspecties onderzocht?
-    Verlopen de inspecties volgens een bepaalde wijk of buurt, of wordt er per sector gewerkt?
-    Wat zijn de meest voorkomende overtredingen?
-    Hoe verloopt de samenwerking tussen de besturen en de gerechtelijke overheid?
-    Wordt er in de lopende wijkcontracten ook aandacht besteed aan de milieu-aspecten bij de zaakvoering zoals afvalbeheer, energie-audit, openbare reinheid, edm?
-    Hoeveel handelszaken hebben reeds een energie-audit laten uitvoeren? Hoeveel onder hen hebben energiebesparende maatregelen genomen?

Els Ampe
10 januari 2012

---